การสร้างบ้าน อาคาร หรือแม้แต่โครงการคอนโดหนึ่งโครงการ ไม่ได้มีแค่เรื่องการออกแบบและก่อสร้างเท่านั้น แต่ “สัญญา” คืออีกหนึ่งหัวใจสำคัญที่เจ้าของโครงการมักมองข้าม หากสัญญาไม่รัดกุมหรือไม่รอบคอบ อาจทำให้เกิดปัญหาใหญ่ตามมา เช่น งานล่าช้า งบบานปลาย หรือแม้กระทั่งถูกผู้รับเหมาทิ้งงาน แล้วทำไมการมี “ที่ปรึกษาโครงการ” มาช่วยตรวจสอบสัญญาถึงสำคัญ? 

1. ป้องกันเงื่อนไขที่ไม่เป็นธรรม

หลายครั้งผู้รับเหมาจะใช้สัญญามาตรฐานของตัวเอง ซึ่งอาจเขียนเงื่อนไขที่เข้าข้างฝ่ายผู้รับเหมา เช่น

• ไม่กำหนดค่าปรับเมื่อส่งงานล่าช้า

• ไม่ระบุรายละเอียดวัสดุชัดเจน

• เปิดช่องให้ปรับราคาได้ภายหลัง

ที่ปรึกษาจะช่วยอ่านและตีความเงื่อนไขเหล่านี้ เพื่อปรับแก้ให้เจ้าของโครงการไม่เสียเปรียบ

2. ช่วยควบคุมงบประมาณ

สัญญาที่ดีต้องระบุให้ชัดเจนว่า ราคาเหมารวมครอบคลุมอะไรบ้าง เช่น ค่าวัสดุ ค่าแรง ค่าขนส่ง รวมถึง VAT ถ้าไม่ชัดเจน เจ้าของงานอาจถูกเรียกเก็บเพิ่มทีหลังโดยไม่รู้ตัว ที่ปรึกษาจะช่วยแนะนำว่าควรระบุรายการไหนบ้าง เพื่อปิดช่องโหว่เรื่องงบประมาณ

3. ลดความเสี่ยงจากงานล่าช้า

การก่อสร้างที่ล่าช้ามักเกิดเพราะสัญญาไม่ชัดเจนเรื่อง “กำหนดเวลา” และ “ค่าปรับ” หากผู้รับเหมาไม่สามารถส่งงานได้ตามกำหนด เจ้าของโครงการควรมีสิทธิ์เรียกค่าปรับได้ ที่ปรึกษาจะช่วยตรวจสอบว่าเงื่อนไขนี้ถูกระบุไว้อย่างรัดกุมหรือไม่

4. ตรวจสอบรายละเอียดทางเทคนิค

บางครั้งสัญญาระบุวัสดุหรือมาตรฐานไม่ชัด เช่น เขียนแค่ “ใช้ปูนซีเมนต์อย่างดี” หรือ “ใช้ท่อ PVC คุณภาพ” ซึ่งไม่มีมาตรฐานอ้างอิง ทำให้ผู้รับเหมาสามารถเลือกใช้ของที่ราคาต่ำ คุณภาพต่ำได้ ที่ปรึกษาซึ่งมีความรู้ด้านวิศวกรรมและก่อสร้าง จะช่วยแก้ไขข้อความเหล่านี้ให้ชัดเจน เช่น อ้างอิงมาตรฐาน มอก. หรือยี่ห้อ/สเปกที่ตกลงกันจริง

5. ลดปัญหาฟ้องร้องในอนาคต

หากสัญญาไม่รัดกุม เวลามีข้อพิพาท อาจยากต่อการใช้เป็นหลักฐานฟ้องร้อง แต่ถ้ามีที่ปรึกษาช่วยตรวจสอบตั้งแต่แรก สัญญาจะมีความชัดเจน ครอบคลุม และป้องกันข้อโต้แย้งได้มาก 

สัญญาไม่ใช่แค่กระดาษหนึ่งแผ่น แต่เป็น “กุญแจสำคัญ” ที่กำหนดทิศทางของโครงการทั้งหมด การมี ที่ปรึกษาโครงการ มาช่วยตรวจสอบสัญญา คือการลงทุนเล็กน้อยที่ช่วยป้องกันปัญหาใหญ่ในอนาคต ไม่ว่าจะเป็นงบบานปลาย งานล่าช้า หรือการถูกเอาเปรียบจากผู้รับเหมา เพราะโครงการก่อสร้างหนึ่งโครงการ มีมูลค่าหลักล้านหรือหลักร้อยล้าน แต่สัญญาที่ไม่รัดกุมเพียงหนึ่งฉบับ อาจทำให้ทุกอย่างพังได้